بررسی عوامل موثر بر بهره وری نیروی انسانی( مورد مطالعه: کارکنان مرکز آمار ایران )

در این پژوهش در مجموع از 148 کارمند شاغل در مرکز آمار ایران درباره عوامل موثر در بهره وری نیروی انسانی این مرکز نظر خواهی شده است. خلاصه نتایج این پژوهش به قرار زیر است: - یافته های تحقیق نشان داد که داشتن مهارت لازم در افزایش بهره وری نیروی انسانی کارکنان مرکز موثر است. در این پژوهش نشان داده شد که بین داشتن مهارت لازم برای کارکنان و بهره وری نیروی انسانی ارتباط معنی داری وجود دارد. به عبارت دیگر داشتن مهارت لازم تجربه اداری و بهره گیری از تجهیزات فنی با بهره وری نیروی انسانی ارتباط معنی داری دارند و در حقیقت لازم و ملزوم همدیگر می باشند. به عبارتی در یک سازمان این دو متغیر کامل کننده همدیگر می باشند. در این تحقیق برای پی بردن به این موضوع سه گویه طرح شد که هر کدام از آنها ابعاد خاصی مهارت لازم برای کارکنان را مطرح می کنند و پس از بررسی ها از میزان تاثیر گذاری هر یک نسبت به دیگری مشخص گردید که از بین سه گویه، گویه سوم (بهره گیری از تجهیزات فنی در انجام امور موجب افزایش بهره وری می شود) بیش از دو گویه دیگر بر بهره وری نیروی انسانی تاثیر دارد. (طبق آزمون فریدمن) - طبق نتایج این تحقیق مشارکت دادن کارکنان در تصمیم گیری از سوی مدیر موجب افزایش بهره وری می گردد. نتیجه ای که از این فرضیه گرفته می شود این است که باید اذعان داشت که یکی از مهمترین عوامل موفقیت هر سازمانی که می خواهد در جهت بهبود مداوم بهره وری نیروی انسانی گام بردارد مشارکت کارکنان در امور سازمان است. البته مشارکت دادن کارکنان در امور و قدرت بخشیدن به آنان از سوی مدیر نیازمند سازماندهی مناسب است تا بتوان از مجموعه فعالیت های گروهی و انفرادی در سازمان به نحو موثر استفاده کرد. وقتی مشارکت کارکنان در مرکز پیاده شود تمام کارکنان وجود خود را محترم، باارزش و کارساز و موثر می یابند و خود را در سرنوشت و موفقیت مرکز سهیم و شریک می دانند بدین گونه آنها به حق احساس می کنند که در شکست یا موفقیت مرکز نقش مهم و تاثیر گذار و تعیین کننده ای دارند. - یکی دیگر از نتایج این تحقیق این بود که حمایت مدیر از کارکنان موجب افزایش بهره وری در کار می شود. در این رابطه چهار گویه مطرح گردید که حمایت معقول مدیر از کارمند، قدردانی و حمایت از عملکرد برجسته کارمند ، حمایت معنوی مدیر از کارکنان و تعیین و ابلاغ معیارهای ارزشیابی از طرف مدیر به کارکنان رئوس اصلی این موضوع می باشد. اطلاعات پرسشنامه حاکی از آن است که پاسخگویان برای این موضوع ارزش رتبه ای قایل شده اند و اظهار کرده اند که گویه شماره 8 یعنی قدردانی و حمایت از عملکرد برجسته کارمند از سوی مدیر موجب افزایش بهره وری می گردد و از جایگاه خاصی برخوردار است و مرکز باید برای کارکنانی که خدمات آنها نسبت به سایرین قابل توجه می باشد ارزش بیشتری قائل شود و مدیرانی که چنین کارمندانی دارند باید تقدیر شایسته تری از وجود چنین کارکنانی به عمل آید. به عبارت دیگر قدردانی و حمایت از عملکرد برجسته افراد برای انجام کار بر اساس تئوری انگیزش بهداشت روانی فردریک هرزبرگ جز عوامل انگیزشی است زیرا عامل مذکور توانایی تاثیرگذاری مثبت در رضایت شغلی دارند و غالبا منتج به افزایش بهره وری کلی فرد می شود. - علاقه به محیط کار از دیگر عوامل موثر بر افزایش بهره وری می باشد. در این بین عواملی دیگر نظیر وجود ارتباط چند جانبه بین کارکنان و مدیریت ، امنیت شغلی و وجود جو عاطفی از مباحثی است که در این میان نقش موثری دارد. نکته قابل توجه در این زمینه این است که موضوع امنیت شغلی از جمله مواردی است که پاسخگویان نقش مهمی را در افزایش بهره وری برای آن قایل بوده اند. در واقع مدیر باید بتواند محیط کار را برای کارکنان محیطی آرام همراه با امنیت شغلی فراهم کند تا از این طریق بهره وری نیروی انسانی افزایش یابد. - هر یک از کارکنان باید از آنچه که باید انجام دهند، زمان و چگونگی انجام آن شناخت خوبی داشته باشند و کار نیز مورد قبول آنان باشد. برای افزایش شناخت خوب کار، کارکنان نیاز دارند از اهداف بلند مدت و کوتاه مدت ، اولویتها و چگونگی کسب هر یک از آنها آگاهی داشته باشند و آنان باید بدانند چه اهدافی را دنبال می کنند. برنامه و روشهای توجیه کارکنان توسط مدیر چه به صورت رسمی و یا غیر رسمی باید شامل تشریح اهداف مرکز و روشهای تصمیم گیری در مرکز و همچنین وظایف و مسولیت های فردی باشد. برای این کار مدیر می تواند از شرح شغل، آموزشی توجیهی ، جلسات و سمینارهای مشترک، ارتباط نزدیک با کارکنان برای انتقال تجربیات به آنها و برنامه ریزی عملکرد بر آنها استفاده کند. - با توجه به یافته های پژوهش بین رضایت کارکنان از شغل خود و بهره وری نیروی انسانی ارتباط معنی داری وجود دارد. به عبارت دیگر داشتن علاقه به شغل خود، مناسب بودن شرایط و محیط فیزیکی کار و همچنین در نظر گرفتن تسهیلات رفاهی برای کارکنان با بهره برداری از نیروی انسانی ارتباط معنی داری وجود دارد. برای پی بردن به این موضوع در تحقیق سه سوال مطرح است که هر کدام از آنها ابعاد خاصی از رضایت شغلی را مطرح می کنند و پس از بررسی ها از میزان تاثیرگذاری هر یک نسبت به دیگری مشخص گردید که همه آنها تاثیر یکسانی بر بهره وری نیروی انسانی دارد ( طبق آزمون فریدمن)